Kunstmatig broeden

Broeden met een broedse kip is mooi. Laat de natuur maar zijn gang gaan, maar kunstmatig broeden heeft ook zijn mooie kantent: u kunt het uitkomen van de kuikens nauwkeurig volgen.

Voor een fokker die een flink aantal kuikens wil uitbroeden, is kunstmatig broeden de beste manier.

Voordelen van kunstmatig broeden:

• afhankelijk van de capaciteit kunt u veel eieren tegelijk uitbroeden.
• ook weer mede afhankelijk van de capaciteit van uw machine kunt u kort achter elkaar eieren in leggen (bv. elke week). U hoeft uw broedeieren dan niet zo lang te bewaren en dit komt de kwaliteit van het broedei ten goede.
• de luchtvochtigheid, de temperatuur en het keren van de eieren kunt u automatisch laten uitvoeren. U heeft er nauwelijks omkijken naar. Bij goedkopere machines gaat dit minder goed of moet dit grotendeels handmatig gebeuren.
• u heeft geen last van overdragen van ziekten door de hen.
• u heeft geen aparte hokken voor de broedse hennen nodig.

Er zijn ook nadelen bij kunstmatig broeden:

• goede broedmachines zijn duur; van 100 tot ver in de 1000 euro.
• naast een broedmachine heeft u ook een opfokruimte nodig om de kuikens na uitkomst de warmte te geven die ze anders van moeder hen krijgen.
• de methode is minder natuurlijk

Het Broedproces

Voor men met het eigenlijke broeden begint is het van groot belang te weten wat er tijdens het broedproces gebeurt. Dit heeft u allemaal kunnen lezen in de voorgaande links van "Ontstaan van een ei" en "Ontwikkeling ei". De schaal van het ei (die voor het grootste gedeelte uit calciumcarbonaat bestaat)  is de bescherming van de biologische inhoud en moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Ze moet sterk zijn, maar ook tegelijkertijd poreus. De inhoud van het ei kunnen we verdelen in twee substanties: de dooier en het eiwit.

De dooier heeft een veel grotere voedingswaarde dan het eiwit, zoals blijkt uit het volgende overzicht van de samenstelling van de dooier. De dooier bestaat voor 16,1% uit eiwit, voor 31,7% uit vet en voor 0,3% uit koolhydraten. Voor verreweg het grootste deel (50,9%) bestaat de dooier uit water. De dooier maakt 31% van het gewicht uit van het ei.

Het eiwit van het ei bestaat voor ongeveer 12,8% uit eiwitten, voor  0,7% uit koolhydraten en voor 0,3% uit vet. Hieraan kan je dus zien dat de voedingswaarde van het eiwit veel lager is dan die van de dooier.

Duur van het broedproces:
Het broedproces  van hoeders duurt ongeveer 21 dagen. Bij andere soorten vogels kan dit wel verschillen en is ook de temperatuur weer anders.
Ook bij een nog geheel gesloten ei kun je de kuikens al horen piepen.
Vanaf ongeveer de 19e dag gaan de kuikens de schaal aanpikken. Tussen het aanpikken en de uiteindelijke uitkomst kan 24 uur zitten. Zie onderstaande tabel voor de gemiddelde broedtijd van hoenders en watervogels.

********

Draaien van de eieren:
Als een hen broedt, woelt zij instinctief de eieren enkele malen per dag om. Broeden we met een broedmachine dan dienen de eieren handmatig of automatisch gekeerd te worden. Een vuistregel hierbij is om de eieren 3 maal per dag te keren. Om de 8 uur 180 graden. Er zijn ook machines die het ei ieder uur een stukje keren, zodat deze na verloop van een paar uur helemaal gedraaid zijn. Het belangrijkste is dat het ei gekeerd wordt, zodat de dooier niet tegen de schaal zakt en de vrucht afsterft. Door het draaien zal het kuiken niet aan de schaalmembranen plakken. Na de 18e dag worden de eieren niet meer gekeerd. Het volgroeide kuiken gaat zich klaarmaken voor de grote uitbraak!

De Temperatuur                                                       

De temperatuur is heel belangrijk voor het broeden en we moeten dit dus heel goed in de gaten houden. Voor kippeneieren is de juiste temperatuur 101ºF . Dit is heel belangrijk! Variaties in temperatuur en kleine temperatuursschommelingen kunnen voorkomen, maar er moet geprobeerd worden de temperatuur zo constant mogelijk te houden. Een te lage temperatuur gedurende een bepaalde tijd is niet zo schadelijk dan een te hoge temperatuur. Een te hoge temperatuur moet echt vermeden zien te worden, want dit leidt tot afsterving van de vrucht. De temperatuur kan in verschillende manieren weergegeven worden, bijv. ºC (graad Celsius), ºF (graad Fahrenheit), of K (Kelvin). Er is een manier om de temperatuurschalen om te rekenen van ºF naar ºC of andersom. Hieronder de manier hoe u eenvoudig dit om kunt rekenen.